“ชีวิตนี้อยากเป็นแค่คนเขียนรูป” ลาวัณย์ อุปอินทร์ ศิลปินแห่งชาติ วัย 81 ปี

user

8 years ago

ART EYE VIEW—“อาจารย์ศิลป์บอกว่า ถ้าอยากเป็นศิลปินอย่าแต่งงาน เพราะถ้าแต่งงาน เดี๋ยวมีลูกก็ต้องไปเลี้ยงลูก ทำให้ไม่มีเวลาเขียนรูป

ดิฉันก็เป็นลูกศิษย์คนหนึ่งที่เชื่อฟังอาจารย์ศิลป์อยู่พอสมควร แต่ในที่สุดก็ชอบพอกับคุณสมโภชน์ คบหากันอยู่นาน 11 ปี ถึงแต่งงาน

ดิฉันแต่งงานตอนอายุมากแล้ว ตอนอายุ 30 กว่าปี ก่อนแต่งก็ตกลงกันว่า ดิฉันจะไม่ทำงานบ้านนะ จะเอาเวลาไปเขียนรูป และสามีดิฉันเค้าก็เขียนรูปด้วยเหมือนกัน…”

คำบอกเล่าของ ลาวัณย์ อุปอินทร์ ศิลปินแห่งชาติ สาขาทัศนศิลป์ (จิตรกรรม) ประจำปี 2559 วัย 81 ปี (ผู้หญิงคนแรกที่เรียนจบสาขาจิตรกรรม จากคณะจิตรกรรม ประติมากรรมและภาพพิมพ์ มหาวิทยาลัยศิลปากร ,ผู้หญิงคนแรกที่เป็นศิลปินแห่งชาติ สาขาจิตรกรรม,เคยมีโอกาสเรียนศิลปะกับ ศาสตราจารย์ ศิลป์ พีระศรี ประติมากรชาวอิตาลีผู้วางรากฐานการศึกษาศิลปะสมัยร่วมสมัยของไทย และเป็นคู่ชีวิตของศิลปิน สมโภชน์ อุปอินทร์) ในวันเปิดนิทรรศการ “ลาวัณย์ อุปอินทร์” ณ หอศิลป์สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ถนนราชดำเนินกลาง เมื่อช่วงบ่ายของวันพฤหัสบดีที่ 16 มีนาคม 2560 ที่ผ่านมา ก่อนที่ผลงานศิลปะของผู้เป็นสามีซึ่งเสียชีวิตไปเมื่อ 2 ปีที่ผ่านมา จะถูกรวบรวมมาจัดแสดง ณ สถานที่เดียวกันและมีงานเปิดนิทรรศการในวันที่ 1 เมษายน 2560

“ตอนแรกๆที่ดิฉันเขียนรูป คนไม่เชื่อว่าเราทำเอง มักจะบอกว่าสามีเป็นคนเขียนให้ ดิฉันเป็นผู้หญิงคนแรกที่เรียนจบด้านจิตรกรรม จากศิลปากร ตอนแรกจะเรียนปั้น แต่พอไม่สบาย เลยเปลี่ยนมาเรียนเขียนรูป”

แม้ว่าที่ผ่านมาลาวัณย์จะสามารถพิสูจน์ตัวเองได้แล้วว่า การแต่งงานมีครอบครัวไม่ใช่อุปสรรคของการทำงานศิลปะ และสามารถทำได้ดีด้วย ทั้งยังได้รับการประกาศให้เป็นศิลปินแห่งชาติ แต่สิ่งที่เป็นความสุขสูงสุดของศิลปินหญิงอาวุโสท่านนี้คือการได้สร้างสรรค์ผลงานออกมาเรื่อยๆ

“คิดแค่ว่าในชีวิตนี้อยากเป็นแค่คนเขียนรูป ถ้ามีโอกาสอะไรดีๆเข้ามา ถือว่าเป็นโอกาสที่เราจะได้ทำประโยชน์ให้กับตัวเอง ให้กับสังคม นั่นคือได้สร้างผลงานขึ้นมา”

ลาวัณย์ เป็นศิลปินที่มีความชํานาญในด้านการเขียนภาพเหมือนบุคคล (Portrait) มีโอกาสเขียนภาพบุคคลสําคัญๆ จํานวนมาก ,เคยได้รับพระมหากรุณาธิคุณจากพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช โปรดเกล้าฯ ให้ถวายงานรับใช้ในการเขียนภาพพระบรมสาทิสลักษณ์ส่วนพระองค์และพระสาทิสลักษณ์ของพระบรมวงศานุวงศ์หลายพระองค์ ,เคยเป็นอาจารย์สอนศิลปะและเคยร่วมเคลื่อนไหวกับกลุ่มแนวร่วมศิลปินและกลุ่มนักกิจกรรมทางสังคมและการเมือง

นิทรรศการ “ลาวัณย์ อุปอินทร์” จัดแสดงผลงานภาพเขียนของลาวัลย์ ที่เขียนขึ้นนับตั้งแต่เมื่อครั้งยังเป็นนักศึกษาศิลปะชั้นปีที่ 2 กระทั่งปัจจุบัน ที่สามารถเขียนได้เพียงภาพชิ้นเล็กๆ เนื่องจากประสบปัญหาอาการมือสั่น เพราะป่วยเป็นโรคพาร์กินสัน และส่วนใหญ่ภาพที่เขียนเป็นภาพพระบรมสาทิสลักษณ์ของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชและพระบรมวงศานุวงศ์

“เวลาเขียนต้องหยุดพักไปด้วย อยากให้ได้งานเป็นชิ้นเป็นอัน ก็เลยเขียนภาพชิ้นเล็กๆหน่อย”

ขณะที่ภาพเขียนที่ถูกเลือกมาทำเป็นภาพโปสเตอร์ประชาสัมพันธ์นิทรรศการ เป็นภาพเหมือนตัวเอง (self portrait) ของลาวัลย์ที่เขียนขึ้นเมื่อปี 2511

“ตอนเขียนรูปนี้ กำลังแพ้ท้องตอนท้องลูกคนโต ทั้งอาเจียรทั้งอะไรต่ออะไร หน้าเขียวเลย ก็เลยเขียนรูปไว้เป็นที่ระลึก เขียนวันเดียวก็เสร็จเลย”ศิลปินหญิงอาวุโสเล่าย้อนถึงเหตุการณ์ในความทรงจำที่ผ่านมาเกือบ 50 ปี

นิทรรศการ “ลาวัณย์ อุปอินทร์” จัดแสดงระหว่างวันที่ 16 มีนาคม – 23 เมษายน 2560 เวลา 10.00 – 19.00 น. ทุกวัน ยกเว้นวันพุธ ณ หอศิลป์สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ถนนราชดำเนินกลาง

รายงานโดย : อ้อยอรุณ ป้อมสุวรรณ

ส่งข่าวสารงานศิลปะร่วมสมัย มาได้ที่ ข่าว ART EYE VIEW ของ www.manager.co.th Email: thinksea@hotmail.com