อวด “คลังภาพโปษยะจินดา และ หอนิทรรศน์รัตกสิกร”

ART EYE VIEW—ภาพถ่ายวิถีชีวิตชาวเขา ที่ได้รับรางวัลจากสมาคมถ่ายภาพแห่งประเทศไทยในพระบรมราชูปถัมภ์ ในนิทรรศการภาพถ่ายทั่วประเทศ เมื่อปี พ.ศ.2522 ,ภาพถ่ายศิลปวัตถุและโบราณสถานที่ถูกบันทึก ในช่วงออกเดินทางไปทั่วประเทศ ระหว่างปี พ.ศ.2514 – 2519 ที่ต่างเป็นผลงานของ รองศาสตราจารย์ นายแพทย์วิชัย โปษยะจินดา นักวิจัยดีเด่น ผู้บุกเบิกงานด้านเวชศาสตร์นิวเคลียร์ในประเทศไทย และส่วนตัวมีความสนใจด้านศิลปะ โดยเฉพาะการถ่ายภาพ

ตลอดจนภาพถ่ายจำนวนมากและภาพลายเส้น ซึ่งล้วนแต่มีคุณค่าทางด้านประวัติศาสตร์ศิลปวัฒนธรรมของไทย ผลงานของนักอนุรักษ์ศิลปะและสิ่งแวดล้อม รองศาสตราจารย์ แสงอรุณ รัตกสิกร

ยามนี้ แม้ทั้ง 2 ท่าน จะล่วงลับไปแล้ว แต่ผลงานภาพถ่ายได้กลายมาเป็นภาพสะสมตั้งต้นที่ทำให้เกิด ศูนย์รูปธรรมศึกษา คลังภาพโปษยะจินดา หอนิทรรศน์รัตกสิกร ศูนย์วิจัยที่ทำหน้าที่เป็นศูนย์กลางในการศึกษา ค้นคว้า วิจัย เกี่ยวกับภาพ ทัศนศิลป์และการออกแบบทุกสาขา อันเป็นหน่วยงานหนึ่งของ คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

โดยในส่วนของ คลังภาพโปษยะจินดา เป็นศูนย์วิทยบริการที่มีผู้เชี่ยวชาญเฉพาะด้านทำหน้าที่ในการรับบริจาคภาพ ผลิตภาพ บันทึกภาพ ตลอดจนการเก็บรักษาภาพ ทั้งในรูปแบบของฟิล์มต้นฉบับและไฟล์ดิจิตัล

ขณะที่ หอนิทรรศน์รัตกสิกร ทำหน้าที่เผยแพร่ประชาสัมพันธ์ผลงานของศูนย์ออกสู่สายตาสาธารณชนในวงกว้าง

ทุกวันนี้ไม่เพียงศูนย์รูปธรรมศึกษาฯ จะมีภาพถ่ายผลงาน รศ.นพ.วิชัย และ รศ. แสงอรุณ ที่ได้รับการบริจาค มาอยู่ในการครอบครอง ทว่ายังมีภาพถ่ายและภาพวาดลายเส้นทางสถาปัตย์ ที่มีคุณค่า ของบุคลากรและอาจารย์ ของคณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ อีกหลายท่าน มาอยู่ในการครองครองเพิ่มขึ้น

อาทิ ภาพถ่ายชุด พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เสด็จนิวัตพระนคร ครั้งที่ 2 (ร.ศ.126) ,ภาพถ่ายชุด 100 ปีชาตกาล พุทธทาสภิกขุ, ภาพถ่ายชุด เหตุการณ์ความไม่สงบทางการเมือง เดือนพฤษภาคม ปี 2553,ภาพวาดลายเส้นทางสถาปัตย์ ของ รศ.ดร.วีระ สัจกุล,ผศ.พงศกร ยิ้มสวัสดิ์ และรศ.ดร.ทิพย์สุดา ปทุมานนท์ ฯลฯ

ดำเนินงาน ครบ 5 ปี ศูนย์รูปธรรมศึกษา คลังภาพโปษยะจินดา หอนิทรรศน์รัตกสิกร จึงได้จัด นิทรรศการ รูป + งาน

เพื่ออวดตัวอย่างชุดภาพถ่าย ภาพลายเส้นทางสถาปัตย์ ขั้นตอนการทำงานของศูนย์ฯลฯ ตลอดจนหนังสือรวมภาพ รวมบทความ และผลงานทางวิชาการ ที่ต่อยอดมาจากภาพถ่ายที่มีอยู่ในครอบครอง

ดร.ธนธร กิตติกานต์ ผู้จัดการโครงการ “ศูนย์รูปธรรมศึกษา คลังภาพโปษยะจินดา หอนิทรรศน์รัตกสิกร” กล่าวว่า

“นิทรรศการครั้งนี้ เป็นการสรุปกิจกรรมทั้ง 5 ปีที่ผ่านมา ว่าทางศูนย์ฯได้ภาพถ่ายชุดไหนมาเป็นลิขสิทธิ์ของเราบ้าง มีผลงานทางวิชาการอะไรบ้าง ที่ตีพิมพ์

ตัวอย่างเราตีพิมพ์ผลงานทางวิชาการ ที่เกี่ยวกับสถาปัตยกรรมไทยในวัดต่าง ประจวบกับที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย มีจัดทอดกฐินทุกปี ทางศูนย์เราก็เลยทำหนังสือที่เกี่ยวกับสถาปัตยกรรมของวัดที่เราไปทอดกฐินในแต่ละปี เช่น วัดพญาภูและวัดอื่นในจังหวัดน่าน,วัดปทุมวนารามวรวิหาร ฯลฯ และปีนี้เราไปทอดกฐินที่วัดที่ อ.เสาไห้ จ.สระบุรี”

และที่น่าสนใจ ศูนย์รูปธรรมศึกษาฯ จัดทำหนังสือชุด ตามรอยภาพเก่า ซึ่งเป็นผลงานทางวิชาการที่ทางศูนย์ฯ ได้นำภาพถ่ายโบราณสถานและโบราณวัตถุที่ รศ.นพ.วิชัย ได้บันทึกไว้เมื่อ 40 ปีที่แล้ว (ออกเก็บข้อมูลพร้อมกับ น. ณ ปากน้ำ) มาเปรียบเทียบกับภาพปัจจุบัน (2554-2555)

ประกอบด้วยหนังสือ 5 เล่ม ได้แก่ วัดในกรุงศรีอยุธยา,พุทธศิลป์ถิ่นใต้,อลังการล้านนา,งานช่างสุโขทัย และศิลปกรรมนอกกรุงเก่า ผลิตขึ้นจำนวนจำกัด เพื่อมอบให้แก่ผู้ไปลงทะเบียนชมนิทรรศการ

“เราเอาภาพถ่ายของคุณหมอวิชัยที่ถ่ายภาพโบราณสถานเมื่อประมาณ 40 ปีที่แล้ว เอามาทำวิจัยใหม่ โดยการที่เราไปติดตามถ่ายภาพ โบราณสถานแต่ละแห่งที่ท่านเคยถ่าย มาเปรียบเทียบกับภาพถ่ายของคุณหมอวิชัย

ส่วนหนึ่งเรานำมาจัดให้ชมในนิทรรศการ แต่ภาพถ่ายเปรียบเทียบทั้งหมดจะอยู่ในหนังสือชุดทั้ง 5 เล่ม เราจะแจกให้แก่ผู้ที่มาชมนิทรรศการ เราจะแจกงานวิจัย เราไม่ขาย แต่มีค่อนข้างจำกัดเพียงแค่ 500 ชุด

เราอยากให้คนมาชมนิทรรศการ ได้มาดูตัวอย่างการจัดการภาพ การใช้ประโยชน์ของภาพ ปกติภาพถ่ายเหล่านี้จะถูกเก็บไว้ในตู้ที่ปิดตาย เราอยากให้ผู้ชมได้เห็นว่า ภาพเก่า เราสามารถนำมาใช้ให้เป็นประโยชน์ได้

ถ้ามานิทรรศการนี้ คุณจะเห็นถึงวิธีการทำงานของเรา ว่าเราเอาของเก่าเก็บ รวมถึงของที่คนทิ้งแล้ว ไม่สนใจแล้ว มาจัดการให้มันน่าสนใจได้อย่างไร น่าจะเป็นแนวคิดให้กับการบริหารจัดการพิพิธภัณฑ์หรือว่าหอจดหมายเหตุ ให้กับหน่วยงานต่างๆได้”

นิทรรศการ รูป + งาน เปิดแสดงระหว่าง วันที่ 18 – 21 กันยายน พ.ศ.2555 ณ ห้องนิทรรศการ คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

ทั้งนี้หลังช่วงเวลาจัดแสดงนิทรรศการ ผู้สนใจ ยังสามารถติดต่อขอชมภาพถ่าย ภาพลายเส้น ตลอดจนข้อมูลด้านวิชาการ โดยติดต่อไปที่

::ศูนย์รูปธรรมศึกษา คลังภาพโปษยะจินดา หอนิทรรศน์รัตกสิกร โทร.0-2218-4332





ส่งข่าวสารงานศิลปะร่วมสมัย มาได้ที่ ข่าว ART EYE VIEW เซคชั่น Celeb Online www.astvmanager.com และ M-Art เซคชั่น Lite ในหนังสือพิมพ์ ASTV ผู้จัดการสุดสัปดาห์ Email: thinksea@hotmail.com